پابِرنده در خفنات خیابان.ضیافت ایرانش
1- پيسارو نقاشي هايش را از خيابان هاي پاريس مي كشيد، خيابان هايي در شب ، در برف ودر غروب . بلوار هايي پر از آدم هاي ِ لكه درشت رنگی با كالسكه ها و اسب هايي محو كه تنها با نگاه كردن با فاصله میتوانی كليتش را درك كني. (اين نقاشي ها بعدن به سبك بنجل و كيچ " پاريسي " تبديل شد). او در حالی به این سوژه ها می پرداخت كه همقطاران امپرسيونيست او بيشتر به مناظر طبيعي و رمانتيكي مثل بركه ها يا تك ساختمان هايي قديمي وتک چهره ها يا جشن ها و سرخوشي ها سرگرم بودند. نگاه پيسارو را شايد بتوان در ادامه شور مدرن دوستي (مدرن كيشي؟) بودلر عنوان كرد : جدا شدن هنرمند از زندگي سنتي و پرتاب شدن و يكي شدن با زندگي مدرن، با همه جذابیت ها، ترس ها و اضطراب هاي آن.پرتاب شدن به خیابان.
2-خيابان جاي برخورد يا از كنار هم رد شدن "زندگي هايي " ست كه در محله ها بصورت موزاييكي كنار هم چيده شده اند.جعبه ساختمان ها باز ميشود و رشته هایی از زندگي هاي انساني به بيرون مي ريزد و حرکت می کند، کلافی بوجود می آید که رشته هايش از هم مي گذرند يا به هم ميرسند و يا با هم برخورد مي كنند. و از برخورد ها" اتفاق" شكل مي گيرد: بيخانمان ِ داستان چوبك از كنار زني با اندام مرمرين مي گذرد و عطرش را در هوا مي بلعد،با نگاه بدرقه اش می کند و فحش - سوالي حواله ميكند (اينا رو كيا مي گان؟) و اگنس جاودانگي كوندرا در پشت شيشه رستوران از شیوه همبرگر خوردن همشهريانش - که چربی آبدار را با بوی تن بغل دستی ها به دهان فرو میبرند- به عق مي افتد
اتفاق هايي جسمي تر يا ذهني تر . واضح تر يا مبهم تر.
1و2- خيابان محل ظهور مدرنيسم است و نمايشگرو مصداق آن.و سنت هاي نانوشته مدرنيسم در آن معتبرند. هاله تقدس بودلر شاعر در آن به زمين مي افتد تا وقتي در محله اي بد نام با آشنايي برخورد مي كند از قداست شاعرانه اش خجالت نكشد.
ويترين شهر است و بيرون ريز اتفاق هاي آن . اخلاقي و غير اخلاقي ، هنجار و نا هنجار ، هست و نيست.همان كه هست.
3- آینده گرایان از مرگ خيابان مي گويند .فوتوریستهای ایتالیایی در نقاشی هاواعلامیه ها یشان، لوكوربوزيه درشهر آینده و كولهاس در شهر عام. آنها جام هايشان را به اميد آينده پر مي كنند و به سلامتي بزرگراه ها مي نوشند. موافق شان باشيم يا كه نه ، آيا پياده رو ساختن خيابان ها ي اصلي قديمي، نوعي نگاه موزه اي به خيابان نيست؟ نگاه موزه اي و تنفسی مصنوعی به "مكاني" كه براي زنده ماندن و ادامه داشتن به كمك نياز دارد؟
1و2و3و4- خيابان جهان سومي ، معطل مانده است و مثل ديگر تجربه هاي مدرنيستي در اين كشور ها ، نصفه نيمه ، با ترس و لرز و سوراخ كليدي به نظر مي آيد. استثنا ها را فراموش كنيد و از ولي عصر و استانبول و انقلاب بگذريد. به خيابان هاي محله هایی مثل تهرانپارس و صادقيه نگاه كنيد و واضح ترش در شهرهايي مثل هشتگرد و اسلامشهردنبالشان بگردید.
خيابان هايي با پياده رو هايي تنگ،فضا هاي جمعي حداقلي، ترافيك هايي طولاني و ساختمان هاي مثل هم.
خيابان هاي تيپ
خيابان هايي بي هيچ امكاني از تجربه، همه قابل اشتباه گرفتن ،همه مثل هم ، هميشگي ،خسته کننده ،هرجايي ، بی اتفاق .. خيابان هايي عقيم .عقيم در ايجاد تجربه هايي بصري ، حسي ، ذهني و اجتماعي.
اين خيابان ها "مكان " نيستند، صرفا يك "حالت" اند
...............................................................
5- به مارشال برمن تعظيم مي كنيم.
۱۱ نظر:
ما رکوع می کنیم...
اینجا هم خرابه. این هزارر بار.
سلام
خواندن این نوشته خیلی کیف داد. مرسی.
ولي عصر و استانبول و انقلاب را هم نمی توان «خیابان» نامید. خیابان بدون خط کشی ها و علائم مخصوس و فرهنگی که رفتار استفاده کنندگان از آن را مشخص می کند، یک «راه» یا گذرگاه عمومی است. وقتی که نرده های آهنی/جریمه پلیس نمی تواند مرز پیاده رو و خیابان را مشخص کند، هنوز نمی شود از خیابان به معنایی که مدنظر شماست صحبت کرد.
مانی ب
آقا من نادم و پشیمانم ؛من دوباره نوشتم ولی " آقا خودش خوب می دونه کیو بندازه تو رودخونه " دریم دام.
اون که من جانی پاک کن دسم بود نظری نبود اونجا ها.
نمی دونم چرا اونروز پشیمون شدم از سوالم .
ولی این سواله بد جوری داریه تو کلم جولان می ده!!!
hala gir dadi ke khiaboonaye tehranparso zaye koni be man marboot nist, vali be khoda invare donya ham khiaboona hamashoon oonjoori nistan ke oon amoo mikeshide! inja ham khiaboone bi hoviat kam nist, va man hanooz fargheshoon ro az ham tashkhis nimidam va tooshoon gom misham. man hichvaght too khiaboonaye tehranpars gom nemishodam
سلام سپهر
سلام مانی خان. طبعن وقتی شما با اون نگاه منتقدانه تون تعریف می کنید باعث خوشحالی میشه. منتظر نقد هاتون براین نوشته ها هستم باشد که صیقل بخوریم :)
سلام خوشتیپ . هر وقت دوست داشته باشی منم دوست دارم در موردش گفتگو کنیم
سلام کامی. البته درست میگی ولی فکر کنم تو گم نمی شدی چون مدتها بود که آشنا بودی با اون فضا ها..
pas nagoo aghim dar ijade tajrobe! chon tajrobehaye man, farzande hamoon khiabanhast
کامی .ما "مکان"را به جایی می گوییم که وقتی یکبار در آن قرار می گیری تاثیری بر تو بگذارد که همیشه در یادت بماند و همیشه آنجاراباآن تجربه به یاد بیاوری مثل میدان آزادی با ساختمانش که تجربه ای بصری ست یا ولیعصر با درخت هایش که تجربه ای حسی ست یا بازار که تجربه ای حسی و اجتماعی است .حالا اینکه جاهای دیگر دنیا هم خیابان های عقیم زیاد هستند با تو بحثی ندارم. ولی می دانم خیابان های مناطق و شهر های حاشیه ای هیچ تجربه ای متفاوت را در من بوجود نیاورده اند که آنها را با آن به یادبیاورم
تجربه به این معنی مورد نظر من است
ادم کلی بشینه از کتاب برمن خلاصه برداری کنه، بعد بیاد ببینه اساتید بهتر و کامل ترش رو نوشتن؟ .... :)
سلام سارا.البته دو آیتمش در امتداد نگاه برمن بود ممنون
ارسال یک نظر